Όταν τα νεφρά λειτουργούν σωστά, είναι σε θέση να διατηρούν διάφορους ηλεκτρολύτες, όπως το νάτριο και το κάλιο, σε σταθερά επίπεδα.

Παθήσεις των νεφρών

Η νεφρολιθίαση ή αλλιώς πέτρες στα νεφρά είναι μια συχνή πάθηση των νεφρών. Η διατροφή είναι κύριος παράγοντας στην ανάπτυξή της με την κατανάλωση πολλών επεξεργασμένων τροφίμων πλούσια σε ζάχαρη ή/και αλάτι και με πολλές ζωικές πρωτεΐνες (π.χ. κρέατα και προϊόντα κρέατος, γαλακτοκομικά κ.λπ.). Επιπλέον, τους καλοκαιρινούς μήνες η ζέστη ευνοεί την εμφάνισή της. Μελέτες έχουν δείξει ότι ο αριθμός των περιστατικών νεφρολιθίασης το καλοκαίρι παρουσιάζει σημαντική αύξηση σε σύγκριση με τον χειμώνα.

Η χρόνια νεφρική νόσος αποτελεί δομική ή λειτουργική βλάβη των νεφρών που έχει διάρκεια πάνω από τρεις μήνες. Οι νεφροί χάνουν σταδιακά την ικανότητα τους να φιλτράρουν το αίμα. Ακολούθως, στον οργανισμό του ασθενούς συσσωρεύονται τοξικές ουσίες ενώ αποβάλλονται άλλες που είναι χρήσιμες. Η χρόνια νεφρική νόσος όταν είναι πλέον τελικού σταδίου αντιμετωπίζεται μέσω της αιμοκάθαρσης, της περιτοναϊκής κάθαρσης ή της μεταμόσχευσης νεφρού.

Άλλες παθήσεις στα νεφρά είναι η νεφροπάθεια η οποία συνεπάγεται τη δυσλειτουργία των νεφρών, με αποτέλεσμα την ανεπαρκή ρύθμιση του καλίου και η πυελονεφρίτιδα στην οποία το μικρόβιο φτάνει στα νεφρά από το ουροποιητικό σύστημα.

Τι να προσέξουμε για υγιείς νεφρούς

Η υγεία των νεφρών συνδέεται άμεσα με τον τρόπο ζωής και την πρόληψη. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής με την καθιστική ζωή και την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών επιβαρύνουν τη λειτουργία των νεφρών. Δείτε τα 8 «σημεία» που πρέπει να πληροίτε για να βοηθήσετε τον οργανισμό σας να έχει υγιείς νεφρούς και να αντιμετωπίσει τους εχθρούς τους.

1. Νερό

Η πλούσια κατανάλωση νερού είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποτοξινώνουμε τους νεφρούς μας. Δέκα με 12 ποτήρια νερό την ημέρα είναι η ιδανική ποσότητα για να πετύχουμε τον σκοπό μας. Εκτός από νερό μπορούμε να πίνουμε επίσης τσάι και φυσικό χυμό φρούτων. Αντίθετα, τα καφεϊνούχα ποτά, αρωματισμένα τσάγια και αναψυκτικά τύπου κόλα οδηγούν σε αφυδάτωση. 

2. Διατροφή

• Περιορίζουμε το αλάτι στο ελάχιστο. Η νοστιμιά στο φαγητό μπορεί να έρθει και με άλλους τρόπους όπως τα μπαχαρικά.

• Περιορίζουμε τα συσκευασμένα τρόφιμα γιατί μπορεί να εμπεριέχουν σημαντική ποσότητα αλατιού. Ελέγχουμε τις ετικέτες για την ένδειξη «νάτριο».

• Βάζουμε τα φρούτα και τα λαχανικά στη διατροφή μας.Τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά είναι από τους πλέον πολύτιμους συμμάχους μας στη θωράκιση της υγείας των νεφρών, καθώς, μεταξύ άλλων, είναι πλούσια σε κάλιο που συμβάλει στον καθαρισμό τους. Γενικά ακολουθούμε μια ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή. 

• Αυξάνουμε την πρόσληψη ασβεστίου γιατί μπορεί να εμποδίσει την εμφάνιση υποτροπών λιθίασης. Τροφές, όπως το γιαούρτι, το γάλα, τα τυροκομικά, μαζί με κάθε γεύμα, μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη λίθων οξαλικού ασβεστίου, που είναι από τους πιο κοινούς τύπους λιθίασης. Συστήνεται, συνήθως, η κατανάλωση τριών μερίδων γαλακτοκομικών προϊόντων την ημέρα (τυρί, γάλα, γιαούρτι)

• Μειώνουμε τη ζωϊκή πρωτεϊνη γιατί αυξάνει τα επίπεδα ουρικού οξέος και, κατ᾽ επέκταση, τον κίνδυνο εμφάνισης λιθίασης.

3. Βάρος

Διατηρούμε το βάρος μας σε φυσιολογικά επίπεδα. Τα πολλά κιλά ή η παχυσαρκία δεν βοηθούν στη διαδικασία διατήρησης της υγείας των νεφρών.  

4. Σωματική άσκηση

Η καθιστική ζωή είναι ό,τι χειρότερο για τους νεφρούς, ενώ η συστηματική άσκηση συμβάλλει στην καλή τους υγεία. Το γρήγορο περπάτημα και γενικότερα η αερόβια άσκηση είναι μεταξύ των επιλογών μας.

5. Ύπνος

Ο ύπνος συνδέεται με την καλή υγεία των νεφρών μας και όσο αυξάνουμε τις ώρες που κοιμόμαστε τόσο αυξάνουμε την προστασία τους. Έρευνες έδειξαν ότι ο ύπνος κάτω των 6 ωρών ημερησίως, καθώς και η κακή ποιότητα ύπνου συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης νεφρικής ανεπάρκειας

6. Συνήθειες

Το αλκοόλ και το κάπνισμα είναι δυο σημαντικοί εχθροί των νεφρών. Μειώνουμε το αλκοόλ γιατί η υπερκατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών μπορεί να προκαλέσει βλάβες στους νεφρούς, όταν γίνεται σε συστηματική βάση. Επίσης, κόβουμε το κάπνισμα ή καλύτερα, δεν το ξεκινάμε ποτέ. Το κάπνισμα αυξάνει την πίεση του αίματος και επηρεάζει τα αιμοφόρα αγγεία με αποτέλεσμα να επηρεάζει και τη λειτουργία των νεφρών.

7. Ρύθμιση αρτηριακής πίεσης

Ελέγχουμε και ρυθμίζουμε την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Η αρτηριακή υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης είναι οι δύο πιο συχνές αιτίες χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας. Σε γενικές γραμμές συνιστάται η αρτηριακή πίεση να είναι μικρότερη από 140/90 mmHg.

Σε ασθενείς κάτω των 65 ετών με σακχαρώδη διαβήτη, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια καθώς και ασθενείς με στεφανιαία νόσο και ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου ο στόχος της αρτηριακής πίεσης είναι < 130/80 mmHg. Σε ασθενείς μεγαλύτερους των 65 ετών ο στόχος είναι 130-139/70-79 mmHg.

Σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη προτείνεται η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c) να είναι ρυθμισμένη κάτω από 7%.

8. Πρόληψη

Καθώς οι παθήσεις των νεφρών δε δίνουν έγκαιρα συμπτώματα, είναι καλό να κάνουμε προληπτικές εξετάσεις. Ο προληπτικός έλεγχος των ούρων είναι σημαντικός, ώστε να εντοπίσουμε εγκαίρως τυχόν προβλήματα των νεφρών, προτού αυτά εξελιχθούν σε κάτι σοβαρότερο. Ένα τσεκάπ μία φορά τον χρόνο θα δώσει απαντήσεις έγκαιρα.

Επιπλέον, υπάρχουν φάρμακα που επηρεάζουν τη νεφρική λειτουργία, κάτι που πρέπει να γνωρίζουμε και να προχωρούμε στη λήψη τους σε συνεννόηση με τον ιατρό μας.

9. Παρακολούθηση συμπτωμάτων

Έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά στα συμπτώματα. Το χρώμα των ούρων αποτελεί αξιόπιστο δείκτη για το επίπεδο ενυδάτωσης του οργανισμού. Ιδανικά τα ούρα πρέπει να έχουν υποκίτρινο χρώμα. Αν είναι έντονα κίτρινα ή σκουρόχρωμα, αποτελούν ένδειξη αφυδάτωσης και χρειάζεται αναπλήρωση των υγρών. Επίσης, διαταραχές στην ούρηση όπως ουρολοίμωξη αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, ενδέχεται να προκαλέσει βλάβες στους νεφρούς. Με τα πρώτα συμπτώματα που εντοπίζουμε στο ουροποιητικό, επικοινωνούμε με τον ιατρό.

Στο Θεραπευτήριο Αθηνών λειτουργεί ειδικό νεφρολογικό τμήμα και στα εξωτερικά ιατρεία καθώς επίσης και Μονάδα Τεχνητού Νεφρού και Αιμοκάθαρσης. Επικοινωνήστε με τη γραμματεία της κλινικής μας στα τηλέφωνα 2108236721-723 και 2108835655 και κλείστε το ραντεβού σας.